Στο δέρμα, τόσο των ενηλίκων όσο και των παιδιών, μπορεί κανείς να συναντήσει πλήθος μικροβίων που συμβιώνουν μαζί τους. Ο σταφυλόκοκκος είναι ένα από αυτά. Δεν πρόκειται για ένα και μοναδικό βακτήριο αλλά για ολόκληρη ομάδα μικροβίων π.χ. επιδερμιδικός σταφυλόκοκκος, σαπροφυτικός, χρυσίζοντας, που διαφοροποιούνται περαιτέρω ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους.
Όταν ένας γονιός απευθύνεται στο δερματολόγο με αφορμή μια λοίμωξη του δέρματος του παιδιού και μπαίνει η διάγνωση της σταφυλοκοκκικής λοίμωξης στο μεγαλύτερο ποσοστό πρόκειται για λοίμωξη από το χρυσίζοντα. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι σύντομα μετά τη γέννησή του ένα παιδί αποικίζεται (αποκτά δηλαδή ως συμβιωτικό του μικρόβιο) από το χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο. Αυτό συμβαίνει είτε στο υπόλειμμα (κολόβωμα) του ομφάλιου λώρου, είτε στο δέρμα, είτε στο περίναιο, ενίοτε και στο φάρυγγα, στις μασχάλες και στα ρουθούνια τα οποία μάλιστα αποτελούν το κύριο σημείο όπου βρίσκουμε το χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο σε ανθρώπους φορείς όλων των ηλικιών. Έχει βρεθεί ότι από το γενικό πληθυσμό μόνο το 20% δε θα αποικιστεί ποτέ από το είδος αυτό του σταφυλόκοκκου, 20% θα παραμείνει φορέας εφ΄όρου ζωής και 60% θα αποικίζεται διαλειπόντως, δεδομένου ότι σε αυτό παίζει ρόλο η εποχή του χρόνου και διάφοροι επιδημιολογικοί παράγοντες. Φαίνεται λοιπόν ότι ο χρυσίζοντας σταφυλόκοκκος δεν είναι ένα σπάνιο για το σώμα μας μικρόβιο.
Πότε όμως προκαλεί προβλήματα σε ένα παιδί; Η συχνότερη πάθηση που προκαλεί στον παιδικό πληθυσμό είναι μία λοίμωξη του δέρματος που ονομάζεται “μολυσματικό κηρίο”.
Όταν μετά από ένα τυχαίο γεγονός, ένα τσίμπημα εντόμου ή μια γρατσουνιά, ο χρυσίζοντας σταφυλόκοκκος βρει την ευκαιρία να εισχωρήσει μέσα στο δέρμα μπορεί να προκαλέσει την ανωτέρω λοίμωξη. Το ξηρό, ευαισθητοποιημένο και τραυματισμένο από το ξύσιμο δέρμα είναι πιο επιρρεπές. Αν το παιδί πάσχει από κάποιο άλλο νόσημα π.χ. διαβήτη, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο εύκολα στο να προκληθεί τελικά λοίμωξη στο δέρμα. Ορισμένοι βοηθητικοί της μετάδοσης παράγοντες είναι:
i) Η αυξημένη θερμοκρασία
ii) Η υψηλή υγρασία (γι αυτό και αρκετά περιστατικά εμφανίζονται τους θερμούς μήνες)
iii) Ο συνωστισμός
iv) Η κακή ατομική υγιεινή
v) Η επαφή με δέρμα πάσχοντα ή φορέα κ.α.
Αρχικά εμφανίζεται ένα κόκκινο σπυράκι στο δέρμα του παιδιού που πολύ σύντομα γίνεται μια φουσκαλίτσα με υγρό (διαφανές αρχικά και μετά λευκωπό). Στη συνέχεια αυτή σκάει και μένει στο σημείο πληγή που καλύπτεται από κρούστα στο χρώμα του μελιού. Μπορεί να συνυπάρχει φαγούρα. Η ανωτέρω εικόνα εμφανίζεται στο πρόσωπο, στα άκρα, στο τριχωτό της κεφαλής και πρακτικά σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος.
Η διάγνωση και η θεραπεία της δερματικής αυτής λοίμωξης γίνεται από το Δερματολόγο. Η αγωγή που θα χρειαστεί εξαρτάται από διάφορους παράγοντες π.χ. το στάδιο της λοίμωξης, την έκτασή της, την ηλικία του παιδιού και τη συνύπαρξη άλλων προβλημάτων υγείας. Αν αφεθεί χωρίς την κατάλληλη αγωγή υπάρχει η έστω και μικρή πιθανότητα επιπλοκών όπως βαθύτερες δερματικές λοιμώξεις, λεμφαγγειίτιδα, βακτηριαιμία που μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία, σηπτική αρθρίτιδα, οστεομυελίτιδα, σηψαιμία κ.α.
Με την κατάλληλη αγωγή όμως το “μολυσματικό κηρίο” είναι μια δερματική λοίμωξη που έχει θετική έκβαση και υποχωρεί χωρίς να αφήσει ουλή.
Τέλος προληπτικοί παράγοντες είναι:
i) Η θεραπεία των τσιμπημάτων, ώστε να ανακουφίζεται η φαγούρα σύντομα και να μη δημιουργούνται εκδορές στο δέρμα από όπου θα μπορούσε ο χρυσίζοντας σταφυλόκοκκος να εισχωρήσει βαθύτερα
ii) Η χρήση απαλών αντισηπτικών σε γρατζουνιές και μικροτραυματισμούς
iii) Η αποφυγή δερματικής επαφής με εκτεθειμένες βλάβες παιδιών που ήδη πάσχουν
iv) Η αποφυγή μολυσμένων αντικειμένων π.χ. παιχνίδια
v) Η χρήση εντομοαποθητικών και
vi) Η τήρηση των κανόνων υγιεινής για χέρια και νύχια